ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΕΞΩΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΟΦΕΙΛΩΝ

Του Νικόλαου Πολίτη

Δικηγόρου Χαλκίδας

Με τον Ν. 5024/2023πραγματοποιήθηκε η τροποποίηση του  εξωδικαστικού μηχανισμού περί ρύθμισης οφειλών,με απώτερο σκοπό, να ενταχθούν και να διευκολυνθούν περισσότεροι οφειλέτες ώστε να μπορέσουν να ρυθμίσουν τα χρέη τους τόσο προς τα τραπεζικά ιδρύματα όσο και προς τους φορείς του δημοσίου!

Οι βασικότερες αλλαγές λοιπόν που επιφέρει ο Ν. 5024/2023 στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών είναι οι εξής:

Πρώτη, καταργείται ο αποκλεισμός από τη ρύθμιση των οφειλετών που έχουν το 90% του χρέους τους σε έναν οφειλέτη είτε αυτός ήταν δημόσιος φορέας είτε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ή διαχειριστής δανείων (servicer). Κατά συνέπεια μπορούν πλέον να ενταχθούν και οφειλέτες με μια και μοναδική οφειλή που ξεπερνάει τις 10.000 ευρώ.

 

Δεύτερη, παρέχεται η δυνατότητα στον οφειλέτη να μη διακινδυνεύσει να απωλέσει ήδη ρυθμισμένες οφειλές του. Δηλαδή μπορεί εντασσόμενος στον εξωδικαστικό μηχανισμό να ζητήσει να ρυθμίσει μέρος των οφειλών του διατηρώντας στο ακέραιο, την ήδη ρυθμισμένη και ενήμερη οφειλή του, «υπό την προϋπόθεση ότι οι δόσεις του συνόλου των ενήμερων οφειλών του δεν αποκλίνουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 15% από τη δόση που προκύπτει για αυτές από τουπολογιστικόεργαλείο».

Τρίτη, και πολύ σημαντική τροποποίηση είναι η θέσπιση της υποχρέωσης αιτιολόγησης της αρνητικής απόφασης για ρύθμιση των οφειλών τόσο για τους πιστωτές όσο και για τον οφειλέτη. Ωστόσο η αιτιολόγηση αυτή ούτε εξατομικευμένη θα είναι, ούτε προβλέπονται τυχόν κυρώσεις σε περίπτωση αναληθούς ή μη επαρκούς αιτιολόγησης για αμφότερα τα μέρη. Σε κάθε περίπτωση, όμως, μια τέτοια απόφαση θα ελέγχεται πάντοτε υπό το πρίσμα της κακόπιστης και καταχρηστικής συμπεριφοράς και θα δύναται να ακυρωθεί από τα δικαστήρια.

 

Τέταρτη, σε περίπτωση περαίωσης της διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης ως άκαρπης, ο οφειλέτης δύναται εντός δέκα ημερών να καταθέσει αίτημα υποβολής σε διαμεσολάβηση. Προϋπόθεση τελικής υπαγωγής στη διαμεσολαβητική διαδικασία είναι η υπερψήφιση της πρότασης από την πλειοψηφία των χρηματοδοτικών φορέων (η πλειοψηφία δεν προκύπτει από τον αριθμό των φορέων, αλλά από τη συνάθροιση της αξίας των απαιτήσεών τους).

Πέμπτη, ιδιαίτερα σημαντική είναι η μείωση του επιτοκίου της ρύθμισης οφειλών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού στο Δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία, σε σταθερό επιτόκιο 3%, αντί για το κυμαινόμενο Euribor + 5%.

Έκτη, καταργείται η ποινή πρόωρης προεξόφλησης ως προς τις οφειλές του Δημοσίου, η οποία ισούτο με το σύνολο των τόκων των δόσεων μέχρι και το τέλος της ρύθμισης. Αυτό συνεπάγεται ότι εάν κάποιος βρει τα χρήματα και θελήσει να κάνει εφάπαξ εξόφληση του χρέους θα ωφεληθεί με το πολύ σημαντικό «κούρεμα» των τόκων.

Έβδομη, εντάσσονται στη ρύθμιση και οφειλές υπέρ τρίτων. Τούτο συμβάλλει ουσιαστικά στη βιωσιμότητα μιας επιχείρησης, καθώς στην πράξη προκύπτει ότι σημαντικές οφειλές υπάρχουν και προς τους ΟΤΑ και προς τις δημοτικές επιχειρήσεις (πχ σε δημοτική επιχείρηση ύδρευσης και αποχέτευσης από μια  επιχείρηση). Οι ανωτέρω οφειλές, βεβαιώνονται και εισπράττονται μέσω της ΑΑΔΕ και σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΕΔΕ.

Όγδοη,εντάσσονται στο ρυθμιστικό πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού και νομικά πρόσωπα που δεν επιδιώκουν οικονομικό σκοπό, αλλά έχουν οικονομική δραστηριότητα, όπως είναι οι μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, αθλητικά σωματεία κλπ.

 

Και τέλος και επίσης εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι οι πλειστηριασμοί σταματούν εάν γίνει οριστική υποβολή της αίτησης στον εξωδικαστικό μηχανισμό τρεις μήνες πριν από την διενέργεια του.

Βλέπουμε λοιπόν ότι οι  τροποποιήσεις που έγιναν στον νόμο για τον εξωδικαστικό μηχανισμό είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Το ζητούμενο βέβαια είναι η πολιτεία να εποπτεύσει στενά όλους τους σημαντικούς φορείς που καλούνται να εφαρμόσουν το νέο νόμο (servicers, ΑΑΔΕ, κλπ) και να παρεμβαίνει ουσιαστικά όταν οποιοσδήποτε θέτει τροχοπέδη στην προσπάθεια επίλυσης ενός προβλήματος οφειλέτη.